Azərbaycanda Söz Azadlığı Mübarizəsi və Yeni "Media haqqında qanun"

Azərbaycanın yeni “Media haqqında qanun"u ölkə mediası və jurnalistləri üçün yeni qadağalar təqdim edir. Hakimiyyət təmsilçiləri onun əsas məqsədinin media fəaliyyətini tənzimləmək və standartlaşdırmaq və media orqanlarının etik standartlara uyğun fəaliyyət göstərməsini təmin etmək olduğunu bildirirlər. Onlar iddia edirlər ki, yeni qanun həm də ictimai-siyasi məsələlərdə obyektivliyin və müsbət mədəni dəyərlərin qorunması məqsədi daşıyır.

Lakin çoxları hesab edir ki, bu yeni qaydalar mətbuatda ifadə azadlığına qarşı qabaqlayıcı zərbədir. Uzun müddətdir ki, Azərbaycanda ifadə azadlığına hörmət prioritet deyil. Əslində, ölkədə söz azadlığının boğulmasından bir çox jurnalistlər, media nümayəndələri müxtəlif zamanlarda bəhs ediblər.

Son illər Azərbaycan hökuməti ilə həqiqi media arasında ifadə azadlığı uğrunda mübarizə ilə bağlı bir neçə mübahisə yaranıb. Bu mübahisələrə jurnalistlərin həbsi, media saytlarının bağlanması və ya bloklanması kimi despot tədbirlər daxildir. Bu cür hadisələr medianı daha çox özünü tənzimləməyə sövq edib.

Media haqqında qanun Söz Azadlığına qarşı

Yeni "Media haqqında Qanun"un tətbiq etdiyi hüquqi tənzimləmələr medianın ifadə azadlığı ehtiyaclarını qarşılamaqdan daha çox onu boğmağa yönəlib. Qanunun ən mühüm xüsusiyyəti müsbət mədəni dəyərləri qorumaq üçün KİV-lərin fəaliyyətini tənzimləməsidir. Bu, ictimai-siyasi məsələlərdə obyektivliyin təmin edilməsi və ya xəbərlərin düzgün işıqlandırılması kimi məsələlərin həllindən fərqlidir.

“Media haqqında qanun"un yeni qaydaları əvvəlki qanunvericilikdən daha sərtdir. Mediadan hökumətin yaratdığı reyester bazasında qeydiyyatdan keçmək, jurnalistlərdən isə hökumət tərəfindən verilmiş etimadnamələr tələb olunur. Qanun həmçinin KİV-lərin terrorizmi, ekstremizmi və ya separatizmi təbliğ edən materialları dərc etməsini məhdudlaşdırır.

Media Orqanlarına və Jurnalistlərə Təsir

Yeni “Media haqqında qanun" Azərbaycanda media qurumları və jurnalistlər üçün xeyli problemlər yaradıb. Çoxları bu qanunu hökumətə media üzərində daha çox nəzarət etmək və ifadə azadlığını məhdudlaşdırmaq üçün istifadə etdiyinə görə tənqid edib.

İndi KİV-lər ciddi qaydalara riayət etməlidirlər və bu qaydaların hər hansı pozulması cərimələrlə, hətta fəaliyyətinin dayandırılması ilə nəticələnə bilər. Qanun, həmçinin jurnalistlər üçün sərt qaydalar təqdim edir, bəzilərinin fikrincə, bu, onların sərbəst məlumat toplamaq imkanlarını məhdudlaşdıra bilər.

Bundan əlavə, yeni qaydalar bir çox KİV və jurnalistlər üçün çaşqınlıq və qeyri-müəyyənlik yaradıb. Onlar hökumətin qaydaları necə tətbiq edəcəyinə və hansı nəticələrlə üzləşə biləcəyinə əmin deyillər.

Nəticə

Azərbaycanda yeni "Media Qanunu" mətbuatın tənzimlənməsi və müsbət mədəni dəyərlərin qorunması məqsədi ilə qəbul edilmiş ola bilər. Bununla belə, onun sərt qaydaları ölkədə ifadə azadlığına təsirlə bağlı narahatlıqları artırıb. Azərbaycanda media və jurnalistlər indi daha çox hökumət nəzarəti, qeyri-müəyyənlik və potensial cərimələr və ya fəaliyyətlərinin dayandırılması ilə üzləşirlər. Belə ki, ölkə mediasında tənzimləmə və söz azadlığı arasında tarazlığa ehtiyac artır.

Qurdqanli, "24 saat"
https://www.az24saat.org/24 saat
https://bit.ly/3K9uk8G