31 Ocak 2022 Pazartesi

Ukrayna iqtisadiyyatı Rusiyanın təzyiqinə duruş gətirərmi


Bu gün Ukraynanın xarici valyuta ehtiyatları 31 milyard dollardır



Rusiyanın Ukrayna ilə sərhədə onminlərlə əsgər yığması Moskvanın mümkün hücuma hazırlaşması ilə bağlı ehtimallara yol açıb. Hərbi ekspertlər bu dəfə işğalçının 2014-cü illə müqayisədə daha güclü orduyla üzləşəcəyini deyirlər. Rusiya 2014-cü ildə Krımı ilhaq edərək Donbasda separatçıları dəstəkləməyə başlayıb.


Bir çox ekspertlər daha geniş eskalasiya zamanı Rusiya ordusunun üstünlük təşkil edəcəyini deyirlər. Amma Ukrayna silahlı qüvvələri də böyüyüb, daha yaxşı təlim görüb, daha yaxşı təchiz olunub.


Daha sağlam iqtisadiyyat


Bəs iqtisadi baxımdan? AzadlıqRadiosu-nun müxbiri Tod Prins ekspertlərə istinadla yazır ki, çoxsaylı struktur problemlərinə, davamlı korrupsiyaya, COVID-19 pandemiyasının təsirinə baxmayaraq, indi Ukrayna iqtisadiyyatı 2014-cü ildəkinə baxanda daha sağlam vəziyyətdədir, Moskvanın artan təzyiqinin yaratdığı problemlərin öhdəsindən daha yaxşı gələ bilir.


“Buferlərə – Ukraynanın xarici valyuta ehtiyatlarına və büdcə defisitinə baxanda, məncə, indi daha yaxşı formadadır, müqavimət də yaxşılaşıb”, – Britaniyada yerləşən “Oxford Economics” konsultasiya şirkətinin iqtisadçısı Tatyana Orlova deyir.


2014-cü ilin fevral-mart aylarında qərbpərəst, korrupsiyaya qarşı Maydan etirazları nəticəsində Moskvaya yaxın prezident Viktor Yanukoviç devrildi. Rusiya buna cavab olaraq Krımı ələ keçirdi, Donbasda separatçılığı alovlandırdı.


2014 vs. indi


Yanukoviç hökumətinin idarəçiliyi iqtisadi vəziyyəti pisləşdirmişdi, xarici valyuta ehtiyatları milli qrivnanın dəstəklənməsnə xərclənirdi. Böyük büdcə kəsiri yaranmışdı. 2014-cü ilin əvvəlində mərkəzi bankın cəmi 18 milyard dollarlıq xarici valyuta ehtiyatı vardı, milyardlarla dollarlıq xarici borcu yığılmışdı.



Həmin il Rusiya işğalı sonrakı iki il ərzində iqtisadiyyatda 10 faizədək azalma yaratdı.


Bu gün Ukraynanın xarici valyuta ehtiyatları 31 milyard dollardır. Qaz bazarının liberallaşdırılması daxil olmaqla islahatlar büdcə və cari hesab defisitlərinin azalmasına səbəb olub. Ölkənin xarici valyuta ehtiyatları beş aylıq idxala bərabərdir. 2014-cü ildə üç aylıq idxala bərabər idi.


“Ukraynanın daha qoşa defisit problemi yoxdur, hadisələr mənfi ssenari ilə inkişaf edərsə, suveren defoltdan yayınmaq daha asan olacaq”, – Orlova deyib.


Hökumət borclarını vaxtında ödəyə bilməyəndə suveren defolt yaranır. Defolt isə ölkənin gələcəkdə borclanmasını çətinləşdirir, bahalandırır.




Zelenski hökumətini çökdürmək


Müəllif yazır ki, Rusiyanın yeni işğala hazırlaşmasından asılı olmayaraq, sərhədə qoşun yığmanın bir məqsədi Ukrayna iqtisadiyyatına zərbə vurmaq, Volodimir Zelenski hökumətini zəiflətmək, çökdürmək ola bilər.


Britaniya bu ayın əvvəlində bildirdi ki, Moskvanın niyyəti “Kiyevə rusiyapərəst lider yerləşdirməkdir”.


Rusiya qlobal enerji böhranı vaxtı Ukraynaya kömür ixracını dayandırıb, Kiyevi əlavə təchizat üçün digər mənbələr axtarmağa məcbur edib.


Ukrayna ərazisindən Avropaya nəql edilən təbii qazın həcmi də yarıbayarı azaldılıb. Təbii qaz tranziti Ukrayna üçün vacib gəlir mənbəyidir, ilə 2 milyard dollar yaxın pul deməkdir.


Bank sektoru


Rusiya sərhədə qoşun yığmağa başlayandan qrivna dəyərinin 10 faizindən çoxunu itirib. Yanvarın 28-də bir dollar 28.6 qrivnaya bərabərləşib.


Enerji, emal, pərakəndə satış şirkətləri kimi strateji investorların böhran fonunda Ukraynaya planlaşdırılan sərmayələri təxirə salacağı gözlənir.


Mənbə: AzadlıqRadiosu
"24 saat"

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder